Dogodilo se na današnji dan - 1. Januar
-45. - | p.n.e. Stupio na snagu novi, Julijanski kalendar, kojim je Gaj Julije Cezar, prema savetima grčkog astronoma iz Aleksandrije Sosigena, reformisao računanje vremena tako to je za početak godine odredio 1. januar umesto 1. marta. Papa Grgur XIII reformisao taj kalendar 1582, to je najveći broj zemalja prihvatio, dok su Julijanski zadrale srpska, ruska i jo neke pravoslavne crkve. |
404. - | Odrane su poslednje gladijatorske igre u Rimu. |
1438. - | Albert II Habsburki krunisan kao kralj Madjarske. |
1498. - | Na putu ka Indiji, portugalski moreplovac Vasko da Gama (Vasco) iskrcao se, kao prvi Evropljanin, na obale dananje afričke drave Mozambik. |
1502. - | Portugalski moreplovci uplovili u zaliv Guanabara i nazvali to mesto Rio de aneiro. Grad koji je potom nastao bio prestonica Brazila od 1763. do 1960, kada je za glavni grad određena novoizgrađena Brazilija. |
1526. - | Hrvatsko plemstvo na saboru u gradu Cetinu izabralo za kralja Ferdinanda Habsburga, nadajući se da će im nadvojvoda Ferdinand obezbediti bolju odbranu od Turaka nego erdeljski knez Ivan Zapolja. Hrvatska postala deo Habsburke monarhije. |
1552. - | U Beogradu je tampana prva knjiga ćirilicom, poznata kao "Beogradsko četvorojevanđelje". Knjigu, koja predstavlja dragocen izvor za upoznavanje prilika u Beogradu sredinom 16. veka, tampao je Trojan Gundulić, pripadnik dubrovačke kolonije u Beogradu. |
1562. - | Katolici su u Francuskoj masakrirali preko hiljadu hugenota (protestanata) tokom njihove molitve u Vasiju, to je bio početak dugotrajnih borbi i ratova, poznatih pod imenom "hugenotski ratovi", koji su uz prekide 36 godina razdirali Francusku. |
1629. - | Rođen je Jan Sobjeski, poljski kralj (1674-96),nacionalni heroj koji se uspeno borio protiv vedske, Turske, Tatara i Kozaka. Slavljen je kao spasitelj Evrope, kada je 1683. oslobodio Beč turske opsade i time sprečio prodor Turske u srednju Evropu. |
1673. - | Ustanovljena redovana potanska sluba izmedju Njujorka i Bostona u SAD. |
1700. - | Rusija prihvatila upotrebu Julijanskog kalendara. |
1767. - | panski kralj Karlos III (Carlos) proterao je iz zemlje rimokatolički jezuitski red. |
1781. - | Prvi most u potpunosti napravljen od gvodja, otvoren je u mestu Ajronbrid (Ironbridge, Gvozdeni most) u Engleskoj. |
1797. - | Grad Albany postao je glavni grad drave Njujork, umesto dotadanje prestonice Njujorka (New York City). |
1801. - | Donesen je zakon o ujedinjenju Kraljevine Velike Britanije i Kraljevine Irske u Ujedinjeno kraljevstvo (United Kingdom). |
1801. - | Astronom Djuzepe Piaci (Giuseppe Piazzi) otkrio prvi asteroid, nazvan Ƈ Ceres' |
1803. - | Danska zabranila uvoz robova u dansku Zapadnu Indiju i postala prva zemlja koja je zabranila ropstvo. |
1804. - | Francuska vlast se zavrila na ostrvu Haiti, u Karibima. |
1808. - | Zabranjen uvoz robova u SAD. |
1809. - | vedska je, kao prva zemlja u svetu, uspostavila ombudsmana, lice koje vri nador nad radom organa uprave i javnih slubi, a postavlja ga parlament. Prvi ombudsman bio je Lars Avgust Manerhajm (August Mannerheim). |
1811. - | Egipatski vladar Mohamed Ali (Mohammed) izvrio je pokolj nad mamelučkim vođama i time dokrajčio vlast mameluka u Egiptu. Mameluci, potomci ratnih zarobljenika koje su persijski i egipatski vladari uvrtavali u svoje vojske, preteno telesnu gardu, zavladali su Egiptom 1250. kada su oborili dinastiju Ajbeka. |
1815. - | Napoleon Bonaparta vratio se u Francusku sa ostrva Elba, gde je bio prognan nakon abdikacije u aprilu 1814. Uavi trijumfalno u Pariz preuzeo je vlast u zemlji, čime je počelo razdoblje "sto dana", koje je okončano vojnim porazom kod Vaterloa. Posle druge abdikacije, 22. juna, predao se Englezima koji su ga internirali na ostrvo Sveta Jelena, gde je umro 5. maja 1821. |
1823. - | Rođen mađarski pesnik andor Petefi, jedan od vođa nacionalnog pokreta 1948. Otac mu bio Srbin Stevan Petrović, a andorovo krteno ime Aleksandar. Smatra se najtalentovanijim i najboljim mađarskim lirskim pesnikom XIX veka. Njegova poezija imala veliki uticaj na junoslovenske pesnike, posebno na Đuru Jakića i Jovana Jovanovića Zmaja. Poginuo 1849. u bici kod egevara. |
1833. - | Velika Britanija proglasila suverenitet nad Foklandskim ostrvima u Atlantiku, koja su pre toga bila pod panskom kolonijalnom vlaću. |
1863. - | Tokom Američkog graanskog rata predsednik SAD Abraham Linkoln potpisao Zakon o oslobađanju robova. |
1872. - | U planinskom području Jelouston u SAD osnovan je prvi nacionalni park u svetu. |
1877. - | Britanska kraljica Viktorija I proglaena za caricu Indije. |
1878. - | Zavren je drugi srpsko-turski rat koji je Srbiji doneo teritorijalno proirenje za četiri okruga i međunarodno priznanje na Berlinskom kongresu koji je odran u junu iste godine. |
1880. - | U Srbiji uvedene obavezne metarske mere, merna jedinica za duinu postao metar. Zvanično prestale da vae mere poput arina, lakta, pedlja. |
1887. - | Britanska kraljica Viktoria proglaena za vladara Indije u Delhiju. |
1891. - | Rođen je Stanislav Vinaver, jedan od najznačajnijih protagonista moderne srpske knjievnosti posle Prvog svetskog rata. Autor je Manifesta ekspresionizma i pokretač mnogih zajedničkih poduhvata mladih pisaca, a bio je i novinar, feljtonist, polemičar i prevodilac. Najpopularnijim njegovim delom smatra se "Pantologija novije srpske pelengirike" (1922) u kojoj je parodirao "Antologiju novije srpske lirike" Bogdana Popovića. |
1892. - | Otvorena imigraciona kancelarija na ostrvu Elis (Ellis Island), ispred Njujorka, kao administrativni centar za prihvat novodolih imigranata u Ameriku. |
1896. - | Bosonogi ratnici abisinskog cara Menelika II potukli su italijanske trupe kod Adue, posle čega je Italija morala da prizna nezavisnost Abisinije (Etiopija). |
1899. - | Okončana panska vladavina na Kubi. |
1901. - | Nigeria postala britanski protektorat. |
1901. - | Drave Novi Juni Vels, Viktorija, Kvinslend, Juna Australija, Zapadna Australija i Tasmanija osnovale australijsku zajednicu sa Edmundom Bartonom kao prvim premijerom, koja je te godine u statusu dominiona postala član Britanskog komonvelta. |
1908. - | Po prvi put, sputena je u ponoć 31. decembra velika lopta na Njujorkom Tajms skveru (Times Square), obeleavajući na taj način početak Nove godine. |
1912. - | Formirana je Republika Kina. |
1913. - | U Velikoj Britaniji počelo cenzurisanje filmova. |
1915. - | Rođen srpski pisac Branko Ćopić, nastavljač tradicije seoske pripovetke srpskog realizma. Humorista, autor rodoljubive i dečije poezije, jedan je od najplodnijih i najpopularnijih jugoslovenskih pisaca u periodu posle II svetskog rata. 1984. izvrio samoubistvo. |
1919. - | U Beogradu se sastao prvi jugoslovenski parlament - Privremeno narodno predstavnitvo Kraljevine Srba, Hrvata i Slovenaca, u kojem je bilo 296 poslanika, postavljenih ukazom vlade. Poslanici su mahom bili iz ranijih parlamenata jugoslovenskih zemalja, izabrani pre Prvog svetskog rata. |
1925. - | Naziv glavnog grada Norveke Kristijanija promenjen u Oslo. |
1932. - | Kidnapovan je 20-mesečni sin američkog pilota Čarlsa Lindberga (Charles Linbergh), prvog pilota koji je preleteo Atlantik 1927. Beba je nađena mrtva u maju, a taj događaj je podstakao donoenje tzv. Lindbergovog zakona kojim je na području SAD za otmicu predviđena smrtna kazna. |
1934. - | Na ostrvu Alkatraz, u sredini zaliva ispred San Franciska u Kaliforniji, napravljen je savezni dravni zatvor. |
1940. - | Umro je američki pisac Frensis Skot Ficderald (Francis Scott Fitzgerald). Proslavio se već prvim delima u kojima je opisao "godine deza", a njegov roman "Veliki Getsbi" smatra se jednim od remek dela o "izgubljenoj generaciji". |
1941. - | Bugarska je u Drugom svetskom ratu pristupila Trojnom paktu i dopustila nemačkim trupama da uđu u zemlju. |
1943. - | Britansko ratno vazduhoplovstvo je u Drugom svetskom ratu počelo da sistematski bombarduje evropske elezničke sisteme na teritorijama pod kontrolom nacističke Nemačke. |
1945. - | Umro je američki general Dord Smit Paton (George Smith Patton), posle saobraćajne nesreće u Nemačkoj. U Drugom svetskom ratu istakao se kao briljantan komandant oklopnih jedinica u bitkama u severnoj Africi, na Siciliji, u Ardenima. Posmrtno je objavljen njegov dnevnik "Rat kako sam ga ja video". |
1948. - | U Irskoj je potpisan zakon o konstituisanju Irske Republike. Irska je 1949. proglasila punu nezavisnost od Velike Britanije i istupila je iz Komonvelta. |
1948. - | U Irskoj je potpisan zakon o konstituisanju Irske Republike. Irska je 1949. proglasila punu nezavisnost od Velike Britanije i istupila je iz Komonvelta. |
Pretraga
Glavni meni
Postoji neko zlo među ljudima koje ih sprečava da se udružuju i nagoni ih da između sebe otvaraju ponor. Jedino ljubav može da ih natera da taj jaz premoste.
Evropska unija
119.23
SAD
101.29
Švajcarska
104.19
Velika Britanija
134.34
Hrvatska
15.9
Bosna i Hercegovina
60.96
Anketa
Linkovi