Dogodilo se na današnji dan - 22. Januar
| 1440. - | Rođen je Ivan III Vasiljević, veliki knez moskovski, a od 1462. i "svih Rusa", nakon što je ujedinio veliki broj kneževina. Oslobodio je delove zemlje od Mongola, ojačao centralnu vlast, a 1497, izdao je prvi ruski zbornik zakona "Sudbenik". Zbog ženidbe s vizantijskom princezom Zoe smatrao se naslednikom Istočnorimskog carstva i u njegovo vreme prvi put se javila ideja o misiji Ruskog carstva kao zaštitnika pravoslavlja u kojem bi Moskva bila "Treći Rim". |
| 1517. - | Vojska turskog sultana Selima I potukla je u bici kod Rajdanije blizu Kaira memelučke snage i sedam dana potom ušla u Kairo, priključivši Egipat Otomanskom carstvu. |
| 1561. - | Rodjen je Frensis Bejkon (Francis Bacon), engleski političar i filozof. |
| 1729. - | Rođen je nemački pisac, kritičar i teoretičar umetnosti Gothold Efraim Lesing, jedan od najznačajnijih pobornika evropskog prosvetiteljstva. Autor je prve nemačke građanske drame "Mis Sara Sampson" (1755), a delom "Laokon ili o granicama slikarstva i pesništva" postavio je temelje modernoj estetici. |
| 1771. - | Španija je ustupila Foklandska ostrva Velikoj Britaniji. |
| 1775. - | Rođen je francuski fizičar i matematičar Andre Mari Amper, osnivač elektrodinamike. Zasnovao je teoriju magnetizma u nerazdvojivoj vezi s elektricitetom i proučio uzajamno dejstvo električnih struja. Po njemu je dobila naziv jedinica za merenje jačine električne struje. |
| 1788. - | Rođen je engleski pisac Džordž Gordon Bajron (Byron), najistaknutiji pesnik romantizma i jedna od najpopularnijih ličnosti svoga vremena. Književnu slavu stekao je romantičnim epom "Čajld Herold" (1812), a potom i poemom "Don Žuan" i poetskim dramama "Manfred" i "Kain". Umro je od malarije 1824. u Grčkoj, gde je pomagao oslobodilačku borbu protiv Turske. |
| 1808. - | Portugalski kralj Žoao VI pobegao je pred Napoleonovim trupama, zajedno s kraljevskom porodicom, u Brazil i premestio dvor iz Lisabona u Rio de Žaneiro. |
| 1840. - | Prvi britanski doseljenici stigli su na Novi Zeland. |
| 1863. - | U delu Poljske koji je na osnovu odluke Bečkog kongresa 1814-15. priključen Rusiji izbio je ustanak pod vođstvom "stranke crvenih" Jaroslava Dombrovskog. Ustanak je ugušen posle nekoliko meseci, a Poljska je 1864. pretvorena u rusku guberniju. |
| 1875. - | Rodjen je poznati američki režiser i producent Dejvid W. Grifit (D.W. Griffith) |
| 1879. - | Snage afričkog plemena Zulu, masakrirale su britanske jedinice kod mesta Isandhlwana, u Južnoj Africi. |
| 1894. - | Umro je pesnik Vojislav Ilić, koji se smatra osnivačem moderne srpske lirike i tvorcem verističkog izraza. Značajno je uticao na srpsku poeziju pred kraj 19. veka ("Ja ništa više ne verujem", "Zimska idila", "Jesen" "Tamara"). |
| 1901. - | Umrla je britanska kraljica Viktorija. Tokom njene dugogodišnje vladavine od 1837, koja je obeležila epohu ("viktorijansko doba"), Britanska imperija bila je na vrhuncu privredne i političke moći. |
| 1905. - | Carske trupe pucale su u Petrogradu na demonstrante, uglavnom radnike, koji su u maršu krenuli na carski Zimski dvorac, zahtevajući demokratske slobode, kraj rata s Japanom i uspostavljanje ustavotvorne skupštine. U "krvavoj nedelji", kako je kasnije nazvan taj dan, ubijeno je najmanje 500, a ranjeno više hiljada ljudi. |
| 1917. - | Umro je srpski arhitekta Jovan Ilkić, koji je znatno uticao na razvoj arhitekture u Srbiji u prvoj polovini 20. veka. Bio je 30 godina glavni projektant Ministarstva građevina i projektovao je mnoga značajna zdanja u Beogradu: Skupština Jugoslavije, hotel "Moskva", "Oficirski dom", zgrada Protokola |
| 1927. - | Po prvi put je prenošena preko radija fudbalska utakmica u Engleskoj. |
| 1941. - | Italijanske snage su u Drugom svetskom ratu kapitulirale u Tobruku pred britanskom Osmom armijom posle 11 dana opsade. |
| 1944. - | Počelo je iskrcavanje savezničkih snaga kod Ancija (Anzio) u Italiji u Drugom svetskom ratu. |
| 1948. - | Rodjen je Džordž Forman (George Foreman), američki bokser teške kategorije, nosilac titule svetskog profesionalnog prvaka. |
| 1973. - | U udesu jordanskog "Boinga 707" s muslimanskim hodočasnicima na povratku iz Meke, koji se u plamenu srušio na aerodromu u nigerijskom gradu Kano, poginulo je 176 ljudi. |
| 1973. - | Umro je bivši predsednik SAD Lindon Bejnz Džonson. Potpredsednik od 1960. za vreme mandata Džona Kenedija, postao je predsednik kada je Kenedi ubijen u Dalasu 1963, a ponovo je izabran 1964. Tokom njegovog mandata došlo je do eskalacije rata u Vijetnamu, što je u svetu i u SAD izazvalo oštre kritike njegove politike. |
| 1980. - | Sovjetski disident fizičar Andrej Saharov, dobitnik Nobelove nagrade za mir 1975. uhapšen je, oduzete su mu počasti i proteran je iz Moskve u Gorki. |
| 1993. - | Nakon godinu dana relativnog mira, ponovo se rasplamsao rat u Hrvatskoj kada su hrvatske snage napale krajiške Srbe u zonama pod zaštitom UN. Predsednik Republike Srpske Krajine Goran Hadžić proglasio je ratno stanje i zatražio pomoć SR Jugoslavije, a u Srbiji je počela prisilna mobilizacija srpskih izbeglica iz Hrvatske. Paravojne formacije Željka Ražnatovića Arkana i kapetana Dragana iz Srbije stigle su na hrvatsko ratište. |
| 1995. - | U samoubilačkoj bombaškoj akciji palestinskog teroristeu Izraelu je poginulo 19 i ranjeno oko 60 ljudi, među kojima je bio veći broj izraelskih vojnika koji su na autobuskoj stanici čekali prevoz. |
| 1998. - | Američki vojnici iz sastava Sfora uhapsili su u BijeljiniGorana Jelisića optuženog za ratne zločine počinjene na području Brčkog 1992. |
| 2001. - | SR Jugoslavija je dobila status specijalnog gosta u SavetuEvrope, kao znak podrške demokratskim promenama u zemlji nakon odlaska s vlasti Slobodana Miloševića u oktobru 2000. |
| 2002. - | Na dvodnevnoj međunarodnoj donatorskoj konferenciji zaobnovu Avganistana održanoj u Tokiju obećana je pomoć od 4,5 milijarde dolara. |
| 2002. - | Bosna i Hercegovina postala je punopravni član Parlamentarne skupštine Saveta Evrope. |
| 2004. - | Vaseljenski patrijarh Vartolomej, duhovni vođapravoslavne crkve, posetio je Kubu, gde je otvorio prvu pravoslavnu crkvu, izgrađenu od revolucije 1959. godine. |
| 2004. - | Umro je Bili Mej (87), čuveni američki muzički aranžer, koji je tokom šest decenija duge karijere aranžirao pesme Frenka Sinatre i Neta Kinga Kola. Takođe je pisao i muziku za značajne džez pevače od Ele Ficdžerald i Anite O'Dej do Luisa Armstronga i Binga Krozbija. |
Pretraga
Glavni meni
Ništa tako ne umara kao neduhovita pamet.
Evropska unija
119.23
SAD
101.29
Švajcarska
104.19
Velika Britanija
134.34
Hrvatska
15.9
Bosna i Hercegovina
60.96
Anketa
Linkovi